https://honarcredit.ir/qui-wq1451088798
سيد مجيد پوراحمدي مديرعامل صندوق هنر در گفتوگو با روزنامه ايران از راهاندازي معاونت اقتصاد فرهنگ و هنر در صندوق هنر خبر داد و گفت: چند روزي است که به صندوق اعتباري هنر آمده و در کسوت مديريت، سکان هدايت اين صندوق را بر عهده گرفته است. معتقد است بهخاطر سوابق و تخصصي که در حوزه اقتصاد دارد به اين سمت منصوب شده است.
گفتوگو را با اين سؤال شروع ميکنيم که بهعنوان مديرعامل جديد صندوق هنر در دولت سيزدهم چه برنامهها و سياستگذاريهايي داريد؟
حمايت و تکريم از جامعه هنرمندان وظيفهاي بوده که از ابتدا بر عهده صندوق هنر بوده است. براي همين در ابتدا شناسايي هنرمندان اتفاق افتاد. از روزنامه نگاران و نويسندگان گرفته تا جامعه هنري که در اقصي نقاط کشور فعاليت ميکنند.
مرحله شناسايي و عضوگيري در طول سالهاي گذشته انجام شده و متناسب با آن خدماتي هم ارائه شده است. جامعه فرهنگي و هنري به خاطر نوع کارشان شايد از خيلي امکانات و حمايتي که در بسياري از سازمانها هست، برخوردار نباشند. بنابراين توجه به معاش و نيازهاي اين جامعه از اهميت خاصي برخوردار است. در طول سالهاي گذشته قطعاً اقدامات بسيار خوب و زيربنايي شکل گرفته که منجر به يکسري حمايتها مثل بيمه تأمين اجتماعي، بيمه تکميلي و پرداختهاي بلاعوض و يکسري تسهيلات شده است. اين روند جاري است و طبيعتاً ادامه پيدا ميکند.
اما بايد در سطح بالاتري ادامه يابد تا بتواند جامعه هدف را بهصورت کامل پوشش دهد. از طرفي روحيات و شخصيت آقاي رئيسي، رئيس جمهوري محترم و نيز رويکردشان از همان ابتدا، فصل جديدي را نويد ميدهد. ايشان در همه مباحث و شعارهايي که داشتند توجه به اين بخش و نگاه دقيق به اين موضوع مورد نظرشان بود.
بالطبع انتخاب وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي با همين نگاه اتفاق افتاد و دکتر اسماعيلي بهعنوان وزير ارشاد انتخاب شدند. مقام عالي وزارت از جمله برنامههاي اصلي که در مسير رأي اعتماد اعلام کرده بودند، اين موضوع بود که در گام اول به نيازها و دغدغههايي که براي جامعه فرهنگي هنري وجود دارد بهصورت ويژهتر و با يک نگاه جديد و دقيقتر توجه شود و بر اين اساس اقدامات فوري و ميان مدت و بلندمدت انجام دهيم.
مهمترين اقدام فوري موضوع واکسيناسيون بود که بسرعت با دستور وزير محترم عملياتي شد و در پيگيريهاي بعدي که انجام شد، تمامي سنين مشمول واکسيناسيون شدند که الان هم در حال انجام است. در مرحله بعدي موضوع رفع نيازها مطرح شد و نيز بحث اقتصاد هنر هم جزو برنامههاي وزير بهعنوان يک فصل مهم از برنامهها مطرح بود. متأسفانه طي دو سال گذشته به خاطر ويروس کرونا يکي از اقشاري که در جامعه آسيب بسياري ديدند جامعه فرهنگ و هنر بود.
بنابراين برنامههايي که به آنها اشاره کردم بهعنوان برنامههاي اولويت دار وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي است. ما بايد فصل جديدي را رقم بزنيم و بتوانيم هم سطح بالاتري از خدمات گذشته را ارائه کنيم و هم سطح جديدي از برنامهها و حمايتها و تکريمها ايجاد شود. اين نياز به يک برنامهريزي دقيق و کاملي دارد که در حال انجام است و در روزهاي ابتداي کار هم مذاکراتي داشتيم و ضمن تهيه برنامه مدون که از قبل تهيه شده بود، يکسري اقدامات فوري را هم شروع کرديم.
درباره عضويت اهالي فرهنگ وهنر صحبت کرديد. اکنون يکسري از اهالي فرهنگ و هنر و روزنامه نگاران ميخواهند عضو صندوق شوند اما اين امکان ميسر نيست. از طرفي حتي در دورهاي که عضوگيري صندوق انجام ميشد، برخي از هنرمندان که افراد زحمت کشي هستند و در هيچ سازمان و صنفي عضو نبودند و يا حتي از سوي سازمان سينمايي به رسميت شناخته نشدند يا اصناف ديگر، نتوانستند از خدمات بيمه درماني صندوق استفاده کنند. در حقيقت با موانع تأييد از سوي اصناف و سازمانهاي تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مواجه شدند، آيا در نظر داريد که راه اين هنرمندان باز شود و آنها هم بتوانند عضو صندوق هنر شوند؟
بله. اين موضوع يکي از موارد اصلي است که من به آن ورود کردم. اکنون 85 هزار نفر عضو صندوق هنر هستند و از دي ماه سال گذشته بنا به تصميماتي که بوده روند عضوگيري متوقف شده است که دلايل خاصي هم داشته و بايد پالايش اعضاي صندوق اتفاق ميافتاد. بعضي دوستان معتقد بودند تعداد افرادي که وارد شدهاند يک جامعه کاملي است از صنوف مختلف. به اين دليل به اين جمعبندي رسيدند که متوقف شود.
يکي از برنامههاي اصلي ما بحث بازشدن فرايند عضوگيري است که از ابتداي آبان ماه امسال انجام خواهد شد. اين فاصله يک ماهه که زمان گذاشتم تا شروع شود به اين دليل است که همکارانم بتوانند فرايند عضوگيري را کامل کنند. بهگونهاي که ما هم اعضاي صندوق را پالايش کنيم. ورود هنرمندان به صندوق به گونهاي بايد باشد که بهصورت کلي تحت تعريف هنرمند باشند و صنوف مختلف و سيستم وزارت ارشاد آنها را بپذيرد.
به نظر ميرسد سيستم شناسايي هنرمندان از سوي سازمانها و اصناف تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بايد اصلاح شود، چون برخي هنرمندان را بهعنوان هنرمند نپذيرفتهاند.
بله قطعاً. جامعه هدف ما تمامي هنرمندان کشور است. بخصوص مناطق محروم و دورافتاده کشور. اين عزيزان وقتي ميخواهند در اين فرايند قرار بگيرند بعضاً هزينههايي برايشان ايجاد ميشود ما دنبال فرايندي هستيم که اين هزينهها به حداقل برسد. اما در عين حال هم تأييديههاي مورد اعتبار براي اين افراد ايجاد شود. ما صندوق خدمت رسان هستيم. افرادي که به ما معرفي ميشوند و ميخواهند عضو جديد شوند بالاخره بايد طي فرمول و فرايندي مشخص شود که داراي مشخصههاي هنرمند هستند.
براي همين روي اين موضوع بايد کار شود تا با توجه به منابع محدودي که در اختيار داريم بتوانيم به همه افراد خدمترساني کنيم. بايد فرايند عضوگيري اصلاح شود تا همه هنرمنداني که در اقصي نقاط کشور هستند، بتوانند در صندوق عضو شوند و جامعه هنرمند با شناسنامه دقيقي باشند. بنابراين آييننامهها و مسيرها و دستورالعملها بازنگري ميشود تا انشاءالله همه افرادي که بهعنوان هنرمند و افراد فرهنگي کشور هستند اين مسير را براحتي سير کنند و عضو صندوق شوند.
صندوق هنر با بودجه محدودي که دارد چگونه ميخواهد پاسخگوي جامعه عظيم فرهنگ و هنر باشد؟ آن هم جامعهاي که کارشان از نظر قانوني شغل محسوب نميشود و با مشکلات بسياري مواجهند و چشم اميدشان به صندوق هنر است. موافقيد که اگر مسأله شغل هنرمندان حل ميشد مشکلات صندوق هنر هم کمتر ميشد؟
جامعه هنري ما بسيار بزرگ هستند و بسياري از اينها نيازها و مسائلي دارند و رفع مشکل، منابع بالايي ميطلبد و شرايط کشور هم محدوديتهاي خود را دارد. يکي از رويکردهاي جديد و دولت مردمي رفع و حل مسأله است. راه حل پيدا کردن است. قطعاً پيگيري تدوين لايحه شغل هنرمندان و تهيه طرحهايي که بتواند اين مسأله را حل کند، در دستور کار است و علاقه خود من هم هست که اين مشکل مرتفع شود و با کمک و حمايت وزير حل خواهد شد.
منابعي در طول سالهاي گذشته بوده و اين منابع با تخصيصهاي بسيار پاييني بوده و خدمات با وجود تلاشهايي که بوده بهصورت حداقلي انجام شده است. اما با توجه به نگاه خاص رئيسجمهوري محترم به اين بخش و پيگيري ويژه وزير فرهنگ تحت عنوان يک بسته حمايتي تخصيص منابع جديد براي انجام حمايتها و تکريم کاملتر از جامعه هنر انجام خواهد شد. يکي از مهمترين دغدغههاي جامعه فرهنگي هنري و اعضاي صندوق بحث بيمه تأمين اجتماعي و بيمه تکميلي است.
حدود 40 هزار نفر از اعضا، بيمه تأمين اجتماعي از طرف صندوق هستند و بيش از 30 هزار نفر هم بيمه تکميليشان توسط صندوق انجام ميشود. با توجه به منابع جديدي که در راه است، افزايش بيمه شدگان را دنبال ميکنيم. برنامه ما اين است که 10 هزار نفر ديگر و حتي تعداد بالاتري به بيمه شدگان تأمين اجتماعي اضافه کنيم.
هنرمندان دغدغه بيمه دارند و اين مدت براي رفع اين مشکل کارهايي انجام شده است اما شما در خصوص ارائه بيمه تکميلي بهتر به هنرمندان چه اقداماتي انجام خواهيد داد؟
بيمه تکميلي موضوع مهمي است. زماني من وارد صندوق هنر شدم که وقت چنداني براي تصميمگيري نبود. اگر فرصت بيشتري داشتم قطعاً کار اساسي در اين حيطه انجام ميدادم. اما اين نويد را ميدهم که در سال آينده حتماً يک کار اساسي در مورد بيمه هنرمندان انجام خواهم داد. امسال هم البته ورود کردم و جلسات و مذاکرات متعدد گذاشتم.
مسيري در اين صندوق تحت عنوان سامانه بيمانو از سالهاي گذشته اتفاق افتاده که از جهاتي بودن آن براي صندوق اهميت دارد ولي از جهاتي هم بعضي بيمههاي بزرگ اين فرايند و مسير را نميپذيرفتند. اين باعث شد که محدوديت بالايي براي مذاکراتمان ايجاد شود. براي سال آينده برنامههايي دارم تا مجوزي بگيريم که همه اعضا بتوانند از طريق صندوق داخلي، بيمه شوند يا با بيمههايي که خدمات وسيع آنلاين و کاملي دارند قرارداد ببنديم. هر چند که بر اساس قوانين پيش رو از چند ماه آينده هم بيمهها بهصورت آنلاين خواهند شد. با توجه به اعتراضاتي که هنرمندان در گذشته نسبت به بيمه داشتند، با بررسيهاي جديد بيمه سال گذشته را عوض کرديم و در خدمت بيمهگر جديدي هستيم.
اين بهدليل محدوديت شديد زمان و بعضي الزاماتي که بود، نتوانستيم اين مسأله را کامل حل کنيم اما در همين دو سه روز توانستيم بيمهگر را عوض کنيم و نيز با اينکه هزينههاي بيمهگر نسبت به تعرفههاي خدمات سال گذشته بيش از 60 درصد در همه بيمهها افزايش يافته بود، اما ميزان سهم هنرمندان را افزايش نداديم. برنامه خاصي هم در حوزه ايجاد درآمدهاي پايدار در حوزه اقتصاد فرهنگ و هنر داريم و براي اين کار بيمه تجارت نو را در نظر گرفتيم.
بحث اقتصاد فرهنگ و هنر را پيش کشيديد چطور ميخواهيد ساختار فرهنگي کشور را تقويت کنيد؟ هر چقدر هنرمندان بتوانند در حوزه اقتصاد فرهنگ و هنر فعاليت کنند و اين حوزه را رونق دهند، کمتر به حمايت احتياج پيدا ميکنند و خودشان بهعنوان فعال عرصه اقتصادي عمل خواهند کرد.
اقتصاد فرهنگ و هنر در اين شرايط خاصي که کشور درگير آن است، قطعاً از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است. يکي از جاهاي اساسي که در اين زمينه ميتواند کمک کند، صندوق اعتباري هنر است. اگر اعضاي ما به آن ميزان توانمندي بالا برسند ديگر نيازي به حمايتهاي بستهاي نيست و اين بهترين اقدام است. خود هنرمند آنقدر به توانمندي از فعاليت خود برسد، تا درآمدش کفاف تمام نيازهايش را بدهد. ما بايد با هنرمندانمان بهگونهاي همکاري کنيم تا به آن نقطه برسيم. در صندوق دو تا تعريف را دنبال ميکنيم يکي بخش بال اقتصادي صندوق است که خود صندوق به آن ميزان توان اقتصادي برسد تا بتواند بر پايه درآمدهاي پايدار خود برنامههايش را جلو ببرد.
در اين زمينه دو شرکت در حال فعاليتند. که ميخواهيم آنها را با روش هاي اقتصادي جديد تقويت کنيم. شايد انتخاب من توسط آقاي وزير در اين مسند بهخاطر تجربيات و تخصص در حوزه اقتصاد بوده است. در اين شرايطي که دولت محدوديت منابع دارد ما منابع پايدار را براي صندوق ايجاد کنيم. بخش دوم درحوزه اقتصاد فرهنگ و هنر فرصتهايي را ايجاد کنيم تا جامعه هنرمندان بتوانند بر پايه آن محصولاتشان را در سطح داخلي و بينالمللي به فروش برسانند.
وقتي در هر کشوري حمايت از هنرمندان در اولويت باشد در عرصه بينالمللي هم بازتاب و نماد بالاتري خواهد داشت. در ابتدا من معاونت اقتصاد فرهنگ را در صندوق هنر راهاندازي کردم. با دعوت از گالري دارها و صاحبان ايده در اين زمينه و طراحي مسيري که بتوانيم بهصورت بازارهاي خريد و فروش مجازي و استفاده از ظرفيتهاي بينالمللي، رايزنان فرهنگي و حاميان بزرگ اقتصادي که صاحبان صنايع هستند، وارد اين مسير شوند. يا بهگونهاي ميتوان فضا را در دولت ايجاد کرد تا اگر تقدير و تشکري ميخواهد بشود از طريق خريد آثار فرهنگي و هنري باشد.
يعني قانون صرف بودجه يک درصدي سازمانها و نهادهاي دولتي در جهت خريد آثار هنرمندان را که اکنون سالهاست به محاق فراموشي سپرده شده و رعايت نميشود، ميخواهيد احيا کنيد؟
بهگونهاي که با قوانين ما همخواني داشته باشد، جزو اولويتهاي ماست. ما بهعنوان دولت موظفيم بستري را فراهم کنيم تا آثار هنرمندان خريداري شود و فقط هم خريدار دولت نباشد. بازاري ايجاد شود تا خريد و فروش اتفاق بيفتد.کارهايي انجام ميشود ولي وقتي فعالان حوزه فرهنگ وهنر نميبينند يعني کار بسيار پايين يا ضعيف انجام ميشود. و بايد بهصورت وسيع تري اتفاق بيفتد. از اين جهت ساختار را تغيير ميدهيم.
معاونت اقتصاد فرهنگ و هنر چه کاري بهطور مشخص انجام خواهد داد؟
راهاندازي بازار خريد و فروش آثار فرهنگي و هنري بهصورت مجازي و با طراحي اپليکيشنهايي که بهصورت فرايند عملياتي اقتصادي عمل ميکند آن را تدوين و سياستگذاري کنيم ونيز با کمک وزارت امور خارجه و سفراي کشورهاي ديگر و نيز رايزنان فرهنگي براي عرضه محصولات فرهنگي زمينهسازي شود.
سهم هنرمندان شهرستان و مناطق محروم در اين بين چقدر است؟ آنهايي که مجبورند هزينه بسياري بپردازند تا بتوانند در شهرهاي بزرگي مثل تهران آثارشان را به نمايش و فروش بگذارند.
کار خوبي را صندوق در سنوات مختلف با رفتن به سفرهاي استاني با هدف شناسايي و عضوگيري براي صندوق انجام دادند. بخش اعظمي از اعضاي صندوق يعني بالاي 70 درصد از اعضا از استانها و شهرستانها و حتي روستاها هستند. فرصتي در اختيار ما قرار داده در صندوق، بانک اطلاعات جامع از همه ويژگيهاي هنرمندان داشته باشيم. يکي از شرکتهاي زير مجموعه ما ايجاد بازار خريد و فروش محصولات فرهنگي هنري است که با اين ايده طراحي شده است که براي هر هنرمند غرفهاي را در سامانه طراحي کرده تا محصولاتشان را در آن به نمايش بگذارند و افرادي هم آن را ميخرند. مهمتر از آن تفاهمنامهاي است که با بانک رسالت در حال نهايي کردن هستيم که در هفته آينده مدل اجرايي آن نهايي ميشود.
بانک رسالت يکي از مؤسساتي است که نقش مهمي در حوزه مسائل اجتماعي ايفا ميکند و شعار اصليشان در همين زمينه است. بحث توانمندسازي و ايجاد اشتغالهاي خانگي. تفاهم ما با دو هدف است يکي بحث تسهيلات ارزان قيمت به هنرمندان است و تا کمتر از يک ماه آينده آغاز خواهد شد. بين 60 تا 100 ميليون تومان با اقساط يک تا سه سال و نرخ کارمزد دو درصد و از همه مهمتر براي حفظ کرامت اعضا حداقل ضمانت را در نظر گرفتيم. بالاترين حدش اين است که سفته گرفته شود و تا هفته آينده نهايي ميشود و تا ماه آينده عملياتي خواهد شد.
بانک رسالت سالهاست در بحث هستههاي کار آفريني کار ميکند. به اين سمت ميرويم تا کل اعضاي صندوق را وارد هستههايي تحت عنوان هستههاي کارآفريني هنر کنيم. تا بازار خريد و فروش به شکل کامل در آن شکل بگيرد. هنرمند هسته مرکزي ميشود و در سامانه که بعداً نامش را اعلام ميکنيم، محصولاتشان را عرضه ميکنند و عمده فعاليت در خانه انجام ميشود.
برخي از هنرمندان اما معتقدند که نياز به مکاني حقيقي براي عرضه آثارشان دارند. مثلاً هنرمندان شهرستاني معتقدند با ايجاد يک جمعه بازار در شهرشان هم مردم دوباره با خريد آثار هنري مأنوس ميشوند وهم هنرمندان فضايي براي فروش آثارشان دارند. آيا درباره فضاي حقيقي هم فکري کردهايد؟
اين تحولات اخير در دوره کرونا به همه نشان داد که دنياي کسب و کار در حال تغيير است و قطعاً بيشترين درآمدها در فضاي مجازي بوده و بيشترين رونق را در همين دوره کرونا داشتهاند. اين حرکت از سمت نگاه اقتصاد سنتي به جديد است. هرچند که ايجاد مکان فرهنگي هم جزو برنامههاي وزارت فرهنگ است اما وقتي هنرمند ميتواند محصولش را با قيمت بهتر و حجم بيشتر در فضاي مجازي و بهصورت بينالمللي بفروشد قطعاً بايد به هنرمندان هم آموزش دهيم تا بدانند که درآمد اصلي در همان فضاي مجازي است تا در يک جاي خاصي و بهصورت محدودي آثارشان را بفروشند.
بهعنوان سؤال آخر چه حمايت هاي ديگري از هنرمندان در نظر داريد انجام دهيد؟
ما تکليفي را اخيراً دنبال ميکنيم و صندوق دبيرخانه بيمه بيکاري هنرمندان شده است و در قانون شامل مجموعه وزارت ارشاد و هنرمندان، وزارت گردشگري و ميراث فرهنگي و صداوسيما و سازمان تبليغات است. قرار است شورايي در روزهاي آينده تشکيل شود و صندوق هم دبير شورا است و بر اساس آن شورا آييننامه و دستورالعملهايي شکل بگيرد. دنبال جذب منابعي هستيم. در قانون 350ميليارد تومان پيشبيني شده است که البته 100 ميليارد آن جذب شده و راهاندازي شده و بايد بر اساس شيوهنامه توزيع کنيم.
انشاءالله اعضاي شورا در جلساتي آييننامه را تدوين خواهند کرد و اين مسأله ظرف شش ماه آينده انجام خواهد شد. در بحث کار آفريني هم توافقنامهاي با صندوق کارآفريني اميد انجام ميدهيم و سقف تسهيلات را افزايش خواهيم داد و اوايل هفته آينده توافقنامه آن به امضا خواهد رسيد و از آثار حمايت خواهيم کرد.
در بخش مستمري بگيران هم 2700 نفر هستند که ميخواهيم تا 3500 نفر افزايش دهيم تا به کسانيکه از کار افتادگي دارند بتوانيم ماهانه 400 هزار تومان پرداخت کنيم. اميدوارم روزي برسد که صندوق محل فعاليت اقتصاد هنر هنرمندان باشد تا محل حمايتهاي مالي و بخشهاي حمايتي معيشتي به حداقل برسد و هنرمندان به توانمنديهاي بالايي برسند و بيشتر برنامهها بر اساس بازار بزرگ اقتصادي باشد.
يکي از کارهاي خوبي که صندوق هنر در دوره کرونا انجام داد صدور هنرکارت و واريز مبلغي براي اعضاي صندوق بود. آيا در نظر داريد که اين رويه ادامه يابد؟
بله صددرصد. هنرکارت و بحث پرداخت کمکهاي بلاعوض پايينترين سطح خدمت هنرکارت است. هنرکارت بستر بزرگ ارائه خدمت است. هنرمندان داراي يک هويت مشخص و فصل مشترکي بهنام هنر کارت هستند. اين کار خوبي بوده و ما آن را ادامه ميدهيم و از قابليتهاي جديد آن رونمايي خواهيم کرد.
يعني ميخواهيد آن را ارتقا دهيد؟
بله صددر صد. اين يک فرصتي است که همه خدماترساني ما ميتواند از بستر هنرکارت باشد. بسياري از خدماتي که به هنر کارت وصل ميشود از جمله خدمات توافقنامه با جاهاي مختلف مثل فروشگاههاي بزرگ با تخفيفهاي ويژه يا مراکز اقامتي بزرگ که انشاءالله توافقنامهاش در هفته آينده به امضا ميرسد. مثلاً 60 درصد تخفيف استفاده از مراکز اقامتي در نظر گرفته ميشود. حتي استفاده از سينماها و مراکز تفريحي يا فروشگاههاي مواد غذايي. يا با وزارت امور خارجه توافق داشته باشيم تا کسانيکه داراي هنرکارت هستند در سفرهاي بينالمللي از اين کارتها استفاده کنند و در مراکز بينالمللي از تخفيفات خاص استفاده کنند. همه در اين بستر است. قطعاً در گام بلندتر در سال آينده زيرساختهايشان را فراهم ميکنيم تا خود هنرمندان را در هنرکارت شريک کنيم. سهام شرکت هنرکارت ميتواند در آينده بهعنوان شرکت قوي مطرح باشد و هنرمندان ميتوانند بهعنوان سهامدار اين شرکت باشند و از در آمد آن استفاده کنند. احتمالاً بين يک تا دو سال آينده به نقطه مطلوب برسيم.